বিষয় – সঞ্চয় আৰু বিনিয়োগ (৩)

শ্বেয়াৰ বজাৰত বিনিয়োগৰ কথাৰে –

শ্বেয়াৰ বজাৰৰ কথা সকলোৱা জানেই আজিকালি | শ্বেয়াৰ বজাৰত কোম্পানীৰ শ্বেয়াৰ বেচা-কিনা কৰা হয় | এই বজাৰত ১৮ বছৰৰ ওপৰৰ সকলোৱে শ্বেয়াৰ কিনা-বেচা কৰিব পাৰে | এই শ্বেয়াৰ পোনে পোনে নিজৰ নামত নিজে বা কোনোবা ব্ৰকাৰৰ হতুৱাই কিনিব পাৰি বা কোনোবা ইকুইটি বেজ্‌দ্‌ মিউচুৱেল ফাণ্ডৰ যোগেদি শ্বেয়াৰত বিনিয়োগ কৰিব পাৰি | সঠিক সময়ত সঠিক কোম্পানীৰ শ্বেয়াৰত বিনিয়োগ কৰিলে দীঘলীয়া সময়ত পাব পৰা ৰিটাৰ্ণ কেতিয়াবা বিশ্বাস কৰিব পৰাতকৈ অলপ বেছি হয় | নিজৰ অভিজ্ঞতাৰ পৰা কৈছো – আজিৰপৰা ৮ বছৰ আগতে ভাৰতীয় ষ্টেট বেংকৰ শ্বেয়াৰত ৫০ হাজাৰ টকা বিনিয়োগ কৰিছিলো | প্ৰায় ১০ হাজাৰ মান টকা ডিভিডেণ্ট হিচাপে ঘূৰাই পোৱাৰ পিছত এতিয়া মোৰ ওচৰত থকা সেই শ্বেয়াৰ খিনিৰ মূল্য ৪ লাখতকৈ বেছি | মিউচুৱেল ফাণ্ডৰ কথা পিছলৈ থৈ পোনে পোনে শ্বেয়াৰ বজাৰত বিনিয়োগ কৰাৰ কথা চমুকৈ, সহজকৈ আলোচনা কৰিম |

আৰম্ভনি কেনেকৈ কৰিব পাৰি –

১) কোনোবা বেংক বা ষ্টক ব্ৰোকাৰেজ ফাৰ্মত গৈ ডিমেট আৰু ষ্টক ট্ৰেডিং একাউন্ট খুলি লব লাগিব | পেন কাৰ্ড, ফটো, আই ডি প্ৰুফ আদি দৰকাৰ হব | সকলোখিনি ঠিক থাকিলে ডিমেট আৰু ষ্টক ট্ৰেডিং একাউন্ট খোলা হব আৰু ইউজাৰ আই ডি আৰু পাচৱৰ্ড পাই যাব |

২) নিজে অন্‌লাইন বা ব্ৰোকাৰেজ ফাৰ্মখনক টেলিফোনেৰে অনুৰোধ কৰি শ্বেয়াৰ কিনা-বেচা কৰিব পাৰি |

৩) একেবাৰে কম মুলধনেৰে শ্বেয়াৰ কিনা কাম আৰম্ভ কৰিব পাৰি | মই ১০ বছৰ আগতে প্ৰথম ৰিলায়েঞ্চ ইণ্ডাষ্ট্ৰিজৰ এটা শ্বেয়াৰ ১৭০ টকা দি কিনিছিলো | ৭ বছৰমান পিছত সেই এটা শ্বেয়াৰৰ মূল্য ১৫০০ টকাতকৈ বেছি হৈছিল | ডিভিডেণ্টৰ কথা নকলোৱেই যেনিবা |

নিজৰ বাবে ষ্টক ব্ৰোকাৰেজ ফাৰ্ম বাচনি কৰোতে অলপ সাবধান হব লাগে | ব্ৰেণ্ড ভেল্যু থকা, গ্ৰাহকৰ কথা চিন্তা কৰা, নিজা ৰিচাৰ্চ টিম থকা ফাৰ্ম হব লাগে | এই কথাবিলাক জানিবলৈ নিজে ব্ৰোকাৰেজ ফাৰ্মখনৰ কাম কাজ চাই আহিব লাগে |

শ্বেয়াৰ বজাৰ – 

ভাৰতত দুখন প্ৰধান শ্বেয়াৰ বজাৰ আছে – নেচনেল্‌ ষ্টক একচেঞ্জ (এন.এচ.ই.) আৰু বোম্বাই ষ্টক একচেঞ্জ (বি.এচ.ই.) | প্ৰায় ৯৫% কোম্পানীৰ শ্বেয়াৰ প্ৰায় একে দামতে দুয়োটা একচেঞ্জতে উপলব্ধ | বজাৰৰ গতি নিৰ্ধাৰণ কৰিবলৈ দুয়োখন বজাৰতে দুটা সুচাংক আছে | এই সুচাংক দুটা বিভিন্ন ভাৰ্টিকেলত কাম কৰা কিছু সংখ্যক কোম্পানীৰ শ্বেয়াৰৰ দামৰ (দাম মানে কোম্পানীটোৰ শ্বেয়াৰৰ দাম আৰু লগতে তাৰ মাৰ্কেট কেপিটেলাইজেচন, আদি গননা কৰি উলিওৱা এটা বেইট ভেল্যু) ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে | বি.এচ.ই.ৰ সুচাংক হ’ল চেনচেক্স, যি ৩০ টা শ্বেয়াৰৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰিত | আনহাতে ৫০ টা শ্বেয়াৰৰ দ্বাৰা নিৰ্ধাৰিত এন.এচ.ই.ৰ সুচাংক হ’ল নিফ্‌টি | অৱশ্যে মই নিজে চেনচেক্স বা নিফ্‌টিৰ গতিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি আজিলৈকে বিনিয়োগৰ সিদ্ধান্ত লোৱা নাই |

শ্বেয়াৰ বজাৰে কেনেকৈ কাম কৰে ?

শ্বেয়াৰ বজাৰে কোম্পানীবিলাকক নিজৰ অংশ বিক্ৰী কৰি মূলধন গোটোৱাত সহায় কৰে আৰু আমাৰ দৰে সাধাৰণ মানুহক সেই কোম্পানীৰ অংশ ক্ৰয় কৰি সেই কোম্পানীটোৰ ব্যৱসায়ত নিজৰ মূলধন খটুৱাবলৈ সুবিধা দিয়ে | ডিমাণ্ড আৰু চাপ্লাইৰ ওপৰত এটা কোম্পানীৰ ষ্টকৰ দাম নিৰ্ভৰ কৰে | ডিমাণ্ড (কিনোতা) বেচি হ’লে চাপ্লাই (বেচোতা) কমি যায় আৰু ফলত ষ্টকৰ দাম বাঢ়ি যায় আৰু ভাইচা-ভাৰ্চা | ডিমাণ্ড আৰু চাপ্লাই বহুত কথাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে, যেনে – কোম্পানীটোৰ বেলেঞ্চ শ্বীট, ব্যৱসায়িক প্লেন, মুনাফা, মেনেজমেণ্টৰ দক্ষতা আদি |   

(আগলৈ)